Een openboekexamen, dat moet je niet studeren. Of wel?
Bij een openboekexamen mag je (een deel van) het cursusmateriaal meenemen naar het examen en gebruiken. Gemakkelijk toch? Of niet? Wat mag je verwachten op een openboekexamen en hoe bereid je je hier het beste op voor?
De mythe van een openboekexamen
De grootste misvatting over openboekexamens is dat je niet hoeft te studeren. Het idee dat je alles gewoon kan opzoeken wanneer je het nodig hebt lijkt misschien gemakkelijk, maar laat je niet vangen. Openboekexamens zullen zelden letterlijke vragen bevatten waarvan je het antwoord meteen vindt in het cursusmateriaal en bovendien is de kans op tijdsgebrek groot wanneer je alles moet opzoeken.
Openboekexamens zijn eerder gericht op toepassing. Dat wil zeggen: je moet inzicht hebben in je cursus, verbanden kunnen leggen en alles tot in detail begrijpen. Typische vragen voor een openboekexamen zijn:
- Vergelijk model A met model B.
- Link (theorie) A met (theorie) B.
- Wat is het verband tussen A en B?
- Geef argumenten voor … .
- Geef je persoonlijke mening over … .
- Wat is jouw visie op … ?
- Staaf met onderdelen uit de cursus.
- Wat zou er bedoeld worden met … .?
- Geef een voorbeeld van … .
- Pas theorie A toe op situatie B.
- Leg A uit in eigen woorden.

Hoe bereid je je dan het beste voor op een openboekexamen?
Een goede voorbereiding houdt in dat je de leerstof grondig bestudeert en begrijpt. Het draait allemaal om inzicht hebben in de cursus en verbanden kunnen leggen tussen verschillende concepten. Hieronder geven we jou enkele studietips voor het studeren van een openboekexamen.
Ken de structuur
Zorg ervoor dat je de structuur van je cursus volledig kent en beheerst. Welke hoofdstukken komen er aan bod? Waar gaan die over? De belangrijkste hoofdconcepten, modellen en theorieën studeer je best zodat deze parate kennis zijn.
Pimp je cursus
Bewerk je cursus zodat je informatie snel terug kan vinden. Zorg ervoor dat je cursusmateriaal gesorteerd is, bewerk je teksten, markeer de belangrijkste concepten en maak aantekeningen. Werk bijvoorbeeld met een bepaald kleurenschema zodat je op zicht al de belangrijkste informatie uit je cursus kan halen bij het opzoeken. Heb je veel verschillend leermateriaal, bijvoorbeeld een cursus, handboek en powerpoints die over hetzelfde gaan? Kies dan één verwerkingsbron en zet alle informatie samen. Maak hiervan eventueel een samenvatting.
Zoekhulpmiddelen
De duur van een openboekexamen is vaak beperkt. Je mag weinig tijd verliezen met het opzoeken in je cursus, dus ga aan de slag om een aantal zoekhulpmiddelen te maken. Gebruik post-its en bladwijzers met verwijzingen en maak een inhoudstafel met de verschillende hoofdstukken en kernwoorden, inclusief verwijzing naar de desbetreffende pagina. Je kan eventueel een mindmap maken om de verbanden over de hoofdstukken heen te visualiseren. Het kan ook nuttig zijn om een trefwoordenlijst of definitielijst te maken met een verwijzing waar je informatie over dat onderwerp terug kan vinden in je cursus. Gaat het om een openboekexamen met oefeningen op basis van formules en schema’s? Zorg dan dat je die verzamelt in een beknopt overzicht zodat je efficiënt te werk kan gaan.
Bereid je voor
Studeren als een gesloten cursus? Het kan, maar de valkuil hierbij is dat je teveel focust op kennisvragen zoals “leg volgend model uit” of “geef een opsomming van”. Een openboekexamen zal geen vragen stellen waarop je het antwoord in de cursus letterlijk terugvindt. Studeer enkel de essentie en de belangrijkste kernconcepten zodat je geen tijd meer verliest om dat uit te zoeken en focus je daarnaast vooral op inzichtsvragen. Ga tijdens het studeren na welke vragen mogelijk zijn en werk die uit. Analyseer je cursus, zoek verbanden, formuleer voorbeelden, en maak zelf al linken tussen hoofdstukken, onderdelen, theorieën en modellen.
Wat breng je mee naar een openboekexamen?
De vraag is vooral, breng ik alles mee? Omdat de tijd op zo’n examen beperkt is en je niet de luxe hebt om op je gemak alles op te zoeken, zorg je best dat wat je meeneemt zeker gebruikt zal worden. Een ongelezen boek, zal je heus niet doornemen tijdens het examen. Woorden opzoeken in een woordenboek is echt niet nodig! Houd er rekening mee dat je ook niet veel ruimte hebt om alles neer te leggen. Steek je papieren in een ringmap en vermijd losse blaadjes. Vliegende blaadjes zijn geen aanrader!
Tips tijdens het openboekexamen
Overloop alle vragen en maak een eerste inschatting en ga nadien strategisch te werk. Bij het lezen van de vraag, noteer of markeer je het onderwerp van de vraag is en waar je de informatie kan terugvinden in je cursus. Beantwoord elke vraag to the point, gestructureerd en volledig. Probeer zoveel mogelijk eigen woorden en vakjargon te gebruiken, maar schrijf zeker niet alles letterlijk over uit je cursusmateriaal. Het is vooral belangrijk dat je aantoont dat je de leerstof wel degelijk beheerst.
Gerelateerde berichten
-
Openboekexamens
Lees verder: Openboekexamens -
Schriftelijke examens
Lees verder: Schriftelijke examens -
Mondelinge examens
Lees verder: Mondelinge examens